چرایی غربت یار مهربان در بین مردم
تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۵۸۵۷۸
ایسنا/خراسان رضوی سالهاست که از مقوله کتابخوانی و کتاب و دوست و یار همیشگی تنها یک شعار مانده است، شعاری که هر بار در پس صحبتهای شعارگونه محو میشود.
اینکه چرا فرهنگ کتاب و کتابخوانی در بسیاری از شهرهای خراسان رضوی سیر نزولی دارد و هر روز به آن افزوده میشود از آن دسته معماهای حل شدنی است که فقط همت، برنامهریزی و تلاش میخواهد که اکنون یا در توان مسئولان مربوطه نیست و یا در محاق فراموشی به سر میبرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
متأسفانه باید گفت که هنوز فرهنگ کتابخوانی در جامعه ما بهعنوان یک ارزش محسوب نشده است، البته شاید بتوان حلقه مفقوده کم توجهی به کتاب و کتابخوانی را در وادی روزمرگی، عدم مدیریت زمان و گرایشهای انسان به انجام فعالیتهای تجربی (نه علمی و کاربردی) یافت.
عوامل متعددی برای توصیف و تشریح وضعیت اسفبار مطالعه میتوان برشمرد، مجموعه عوامل در هم پیچیده و غامض و پنهان شده در هزار توی فرهنگ ایرانی که تحلیل را سخت و شناخت را با مانع روبرو میکند. باید علل واقعی را جستجو کرد و آنها را در کنار هم نشاند، روابطشان را معلوم کرد و تأثیر هر یک را مشخص کرد. در این گزارش تلاش شده عللی که عموماً مورد غفلت بوده است، به بحث گذاشته شود.
مردم تشنه مطالعه نیستند
در همین خصوص یک استاد دانشگاه پیام نور در گفت و گو با ایسنا گفت: به رغم اینکه کتاب اصلیترین عامل در ارتقاء فرهنگ یک تمدن هست، اما متأسفانه عدم مطالعه کتاب در ایران بلایی است که دامنگیر ما شده به طوری که بسیاری به این کشور جامعه بدون مطالعه میگویند.
حامد خاتمی پور گرانی کتاب را یکی از دلایل کم شدن اقبال مردم به کتاب و کتابخوانی در جامعه دانست و گفت: به جهت اینکه هیچگونه حمایتی از ناشران نمیشود شاهد افزایش قیمت کتابها هستیم.
وی این افزایش قیمت را یکی از دلایل بیرغبتی مردم در کتابخوانی دانست و اظهار کرد: مشکلات اقتصادی از سویی موجب گرانی کتاب و از سویی موجب بیتمایلی خانوادهها به کتابخوانی شده است.
این نویسنده کتاب در همین خصوص به وضعیت ممیزی کتابها اشاره کرد و گفت: ممیزی در نوع کتابهایی که میخواهد انتشار یابد تأثیر بسیاری گذاشته است.
این فعال فرهنگی با اعلام اینکه اگر نهادهای فرهنگی به طور جدی برای ارتقاء فرهنگ مطالعه در جامعه تلاش میکردند امروز شاهد این مشکلات در حوزه کتابخوانی نبودیم، عنوان کرد: متأسفانه میزان مطالعه در جامعه از ۲ دقیقه تا ۱۸ دقیقه اعلام شده که اگر خواندن کتابهای ادعیه حذف شود این سرانه به شدت کاهش خواهد یافت.
خاتمی پور با اشاره به اینکه بسیاری از کتابها و منابع مورد نیاز دانشجویان در کتابخانهها نیست، اظهار کرد: اگر قرار باشد هر گروهی که به کتابخانه مراجعه کند کتاب مورد نیاز خود را به دست نیاورد به مرور شاهد کاهش کتابخوانی خواهیم بود.
وی در ادامه با انتقاد از مسئولانی که خود کتابخوان نیستند ولی برای ارتقاء فرهنگ کتابخوانی در جامعه دور میز مینشینند و تصمیمگیری میکنند، گفت: تا زمانی که مسئولان ما کتابخوانی را تجربه نکرده باشند و صاحبنظر نباشند نمیتوانند مشکلات را تشخیص و برای رفع آنها در حوزه کتابخوانی اقدام کنند.
وی با بیان اینکه در ۲۰ سال قبل برخی کتابها تیراژ ۲۰ هزار جلد داشتند اما امروز به رغم اینکه جمعیت دو برابر شده تیراژ برخی کتابها به ۲۰۰ نسخه رسیده است، گفت: این نشان میدهد برخی ارزشها به دلیل تغییر در نیازها جابجا شده است.
کتابهایی که ارزش خواندن ندارد
در همین رابطه یکی از فعالان حوزه کتاب به ایسنا گفت: اگر امروز کتاب در جامعه جایگاهی ندارد به دلیل بیتوجهی برخی مسئولانی است که حتی حاضر نیستند هر دو ماه یک بار در جلسات انجمن کتابخانهها شرکت کنند.
علی قربانی با اشاره به اینکه بیتوجهی مسئولان به کتاب به جهت ضعف ساختاری نظام اجرایی است، افزود: متأسفانه در جامعه ما دشمنی با کتاب و کتابخوانی بسیار است.
این فعال فرهنگی با اعلام اینکه بسیاری از کتابهای جدیدی که وارد کتابخانهها به ویژه کتابخانههای مدارس میشود به هیچ عنوان ارزش خواندن ندارد، افزود: کتابهایی که برای مطالعه برخی مواقع وارد مدارس میشوند به گونهای است که انگیزه دانش آموزان را برای مطالعه از بین میبرد.
وی بیان کرد: در کتابخانه برخی مدارس که برای تجهیزشان اقدام کرده بودیم دریغ از یک شاهنامه فردوسی، غزلیات حافظ و کلیات سعدی در صورتی که مطالب برخی از کتابهای درسی از داخل همین کتابها گرفته شده است.
قربانی با اظهار تأسف از اینکه عمده کتابهای ما گزینشی هستند و تنها برخی کتابهای خاص به کتابخانهها تجویز میشود که بیش از حد ایدئولوژی است، افزود: بسیاری از کتابهایی که همه کودکان جهان میخوانند از کتابخانههای ما جمعآوری شده است.
وی با بیان اینکه کتابهایی مانند ماهی سیاه کوچولو و قصههای من و بابام که به زبانهای بسیاری تاکنون ترجمه شده اما از کتابخانههای عمومی جمعآوری شده است، گفت: این اقدام موجب شده جوانان تمایلی به مطالعه کتاب در کتابخانهها نداشته باشند.
این فعال حوزه کتاب در ادامه افزود: به رغم اینکه ابزار کار معلمان کتاب است اما ۹۰ درصد معلمان از لحظه فارغ التحصیل شدن به جز کتابهای درسی دانش آموزان کتاب دیگری به دست نگرفتهاند.
مطالعه به قصد لذت و آگاهی جایگاهی ندارد
در ادامه یکی از مسئولان کتابخانههای جنوب خراسان رضوی وضعیت مطالعه در کشور را نگران کننده دانست و گفت: متأسفانه در جامعه امروزی مطالعه به قصد لذت و آگاهی جایگاهی ندارد.
رضا بدیع زادگان با اشاره به اینکه اگر مطالعه دانش آموزان و دانشجویان تنها مطالعه درسی بوده چون به نوعی مجبور هستند، افزود: متأسفانه درصد افرادی که برای مطالعه غیر درسی به کتابخانهها مراجعه میکنند بسیار کم است.
این مقام مسئول با اعلام اینکه نظام آموزشی هیچگاه افراد را اهل مطالعه و کتاب پرورش نداده است، بیان کرد: نظام آموزشی تنها مبتنی بر حفظ کردن و نمره است به همین جهت جامعه ما کتابخوان پرورش نیافته است.
وی با بیان اینکه اگر میخواهیم در ۱۰ سال آینده جامعه کتابخوان داشته باشیم باید از امروز در این خصوص تلاش کرد در غیر این صورت نسل آینده همانند جامعه امروز با کتاب بیگانه خواهند بود، افزود: متأسفانه نظام آموزشی ما تنها پژوهش محور بوده و مشوق مطالعه نیست.
بدیع زادگان با انتقاد از نوع سیاست گذاریهای کلانی که در کشور در جهت کتابخانهها انجام میشود، گفت: متأسفانه آنقدر که در حوزه بهداشتی، راه و ساختمان و شهرسازی در سطح کلان برنامه داریم در حوزه کتاب این برنامهریزیها نیست.
وی با اشاره به اینکه برخی نمایندگان آنقدر که به بودجههای شهرسازی و سایر موارد حساس هستند هیچگاه دیده نشده در خصوص بودجههای کم حوزه کتاب بحث کنند، افزود: تا زمانی که کتاب بیاهمیت باشد نمیتوان انتظار داشت اعتبارات این حوزه افزایش یابد.
این فعال حوزه فرهنگ اظهار کرد: به رغم اینکه تعداد کتابخانهها در بسیاری از شهرها در مقایسه با بسیاری از ادارات ساختمان و پرسنل بیشتر داریم اما از کمترین اعتبارات برخوردار هستیم.
وی با اعلام اینکه به حوزه کتابخانهها اهمیت داده نمیشود، گفت: از بسیاری کتابهای موجود در کتابخانهها هیچ استفادهای نمیشود و سایر آن هم کتابهای درسی و آشپزی و شعر است.
مطالعه عنصر حیاتی و یکی از اصلیترین منابع سازنده زیرساخت یک ملت به شمار میرود. وضع موجود و نگرانیهایی که به وجود آمده، زنگ خطری جدی برای نسل آینده به شمار میرود.
آیندهسازان کشور امروزه بیش از هر زمان دیگری از کتاب و مطالعه دور مانده و این موضوع میتواند عواقب جبران ناپذیری به بار آورد. امیدواریم با تلاش مسئولین و همّت معلمان و خانوادهها، کودک، جوان و نوجوان دوباره به آغوش کتاب بازگردند و مانند سالهای نه چندان دور، کتابخوانی به یکی از علاقهمندیهای این قشر پرشور به شمار رود.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی شهرستانها کتاب کتابخانه كتاب خواني استانی اجتماعی استانی سیاسی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری کتاب و کتاب خوانی کتاب خوانی کتاب هایی کتابخانه ها کتاب ها حوزه کتاب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۵۸۵۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازی برای کودکان خیلی مهم است اما جایگاه ادبیات هم حفظ شود
لاله جعفری نویسنده حوزه کتاب کودک، درباره وضعیت کتاب کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: خوشبختانه امروز طیف وسیعی از کتابها در بازار نشر وجود دارد اما در مقابله با تالیفهای خارجی که مخاطب زیادی دارند نویسندگان ایرانی کار سختی پیش رو دارند چون باید به نحوی بنویسند تا بچهها فقط به دنبال کتابهای ترجمه نروند و به دنبال تالیفات داخلی نیز باشند.
وی افزود: همچنین گستردگی سبکهای ادبی در حوزه کودک زیاد است و تنوع خوبی وجود دارد. ما داستانهای تخیلی، ترسناک، طنز، علمی و… را داریم و این تنوع باعث میشود تا بچهها به طرف کارهای تألیفی جذب شوند. البته که هنوز فاصله بسیاری با آثار خارجی داریم، چرا که گرانی کاغذ و چاپ باعث شده تا ناشران محدودتر کار کنند و این محدودیتها برای نویسندگان نیز بهوجود میآید. امیدوارم این مشکلات حل شوند و آثار تألیفی در کنار ترجمه بچهها را به سمت خود جلب کنند.
نویسنده کتاب «چوم چوم» درباره یافتن ایده برای نگارش و همراهی با کودک امروز گفت: سعی میکنم تجربههای میدانی زیاد داشته باشم و با بچهها کار کنم. حواس پنجگانه خود را در مواجه با بچهها تقویت کنم. در پارک، خیابان، مترو و هر جاییکه کودکی میبینم شش دانگ حواسم را جمع کنم تا ببینم عکسالعملش در مقابله با مسائل چگونه است و سعی میکنم ایجاد ارتباط کنم و ببینم مدل حرفزدنشان تا چه اندازه نسبت به بچههای دوره خودمان تغییر کرده است. در کنار این مشاهده میدانی سعی میکنم کتابهای پرفروش دنیا را بخوانم و نکات قابل توجه آن را درک کنم. از سوی دیگر تلاش میکنم تا در فیلمها، انیمیشنها یا حتی بازیهای رایانهای جستجو کنم ببینم آثار پرطرفدار چه نکاتی به همراه دارند که بچهها به سمت آنها جلب میشوند.
جعفری به چگونگی ترغیب بچهها برای مطالعه و فرهنگسازی در راستای مطالعه گفت: بازاریابی مهمترین مساله است. تبلیغات اثر بسیار زیادی دارد و فکر میکنم رسانهها حرف اول را در این میان میزنند. امروز بین دو فیلم برای پخش، رقابت و تبلیغات گستردهای وجود دارد، چه در شبکههای داخلی و چه فارسی زبان خارجی؛ در حالیکه برای کتاب ما هیچ تبلیغی نداریم. فکر میکنم سهلالوصولترین راه، همین تبلیغ است. هرچند که هزینهبر است، اما رسانههای داخلی مانند تلویزیون، به نوعی جزو مایملک مردم ایران به شمار میآید و باید از آن استفاده شود. ما در طول روز همه نوع تبلیغی در رسانه میبینیم، غیر از کتاب.
وی ادامه داد: از سویی فکر نمیکنم در مدارس هیچ تمرکزی روی این مسئله وجود داشته باشد. این اتفاق در حالی است که بیشترین زمان را فرزندان ما در مدرسه و در کنار هم میگذرانند و میتوان برای آنها ساعت مطالعه، یا زنگ کتاب تعریف کرد و به هزار نوع، نه به شکل خشک و اجباری بلکه با بازی و سرگرمی تبلیغ کتاب کرد تا فرهنگ مطالعه در میان بچهها ایجاد شود.
ایننویسنده گفت: ناشران به دنبال کتابهایی همراه با بازی و سرگرمی هستند و وجه بازی برایشان غالب است. درست است که بازی نقش مهمی در زندگی کودک دارد، اما ادبیات نیز جایگاه خودش را دارد و باید این جایگاه حفظ شود. ناشران مجبور هستند برای فروش کتاب دست به هر کاری بزنند و کالایی تولید کنند که روی دستشان نماند. اما کتابهایی که ادبیات خالص هستند و به جشنوارههای داخلی و خارجی راه پیدا میکنند هر روز کمرنگ و کمتعداد شدهاند و این را من از سفارشهایی که به خودم ارائه میشود، میبینم. ناشر از من میخواهد که سری کاری کنم در حالی که باید بذر آگاهی در ذهن کودک کاشته شود و این با یک اثر خوب اتفاق میافتد، اما امروز این گونه نیست. وی در پایان گفت: امیدوارم شرایطی فراهم شود تا نویسنده آنچه که دلش میخواهد را بنویسد و تنها سفارشی کار نکند.
کد خبر 6090973 زینب رازدشت تازکند